 |
| ಮಂಗಲಮೂರ್ತಿ ಮೋರ್ಯಾ! ಸದ್ಗುರು ಶ್ರೀ ಅನಿರುದ್ಧ ಬಾಪು ಅವರ ದೈನಿಕ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷದ ಸಂಪಾದಕೀಯ (ಸಪ್ಟೆಂಬರ 15, 2007) |
ನಮ್ಮ ಮನೆಯ ವಾತಾವರಣ ಚಿಕ್ಕಂದಿನಿಂದಲೂ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಶುದ್ಧ ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕಾರಗಳಿಂದ ಕೂಡಿತ್ತು. ಆದರೆ, ತಾರ-ತಮ್ಯ, ಜಾತಿ-ಭೇದ, ಕರ್ಮಠ ಕರ್ಮಕಾಂಡ ಇವುಗಳ ಸುಳಿವೇ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಅಮ್ಮ ಮತ್ತು ಅಜ್ಜಿ ಅವರಿಗೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಜ್ಞಾನವಿತ್ತು, ಎಲ್ಲಾ ಸಂಹಿತೆಗಳು ಅವರಿಗೆ ಕಂಠಪಾಠವಾಗಿದ್ದವು. ಹೀಗಾಗಿ, ವೇದ ಮಂತ್ರಗಳ ಶುದ್ಧ ಮತ್ತು ಲಯಬದ್ಧ ಉಚ್ಚಾರಣೆಗಳು ಸದಾ ನಮ್ಮ ಕಿವಿಗೆ ಬೀಳುತ್ತಿದ್ದವು. ಇಂದಿಗೂ ಅವರ ಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿನ ವೈದಿಕ ಮಂತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಸೂಕ್ತಗಳ ಮಧುರ ಸ್ವರಗಳು ನನ್ನ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಸುತ್ತವೆ. ಗಣಪತಿ ಆರತಿಯ ನಂತರ ಹೇಳಲಾಗುವ ಮಂತ್ರಪುಷ್ಪಾಂಜಲಿ, ಇಂದಿನ ‘ಶಾರ್ಟ್‌ಕಟ್’ ರೀತಿ ‘ಓಂ ಯಜ್ಞೇನ ಯಜ್ಞಮಯಜಂತಾ…’ ದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗದೆ, ‘ಓಂ ಗಣಾನಾಂ ತ್ವಾ ಗಣಪತಿಂ ಹವಾಮಹೇ…’ ದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ ಸುಮಾರು ಅರ್ಧದಿಂದ ಮುಕ್ಕಾಲು ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಲ ನಡೆಯುತ್ತಿತ್ತು. ಅದರಲ್ಲಿನ ಆರೋಹ, ಅವರೋಹ, ಆಘಾತ, ಉದ್ದಾರ ಇತ್ಯಾದಿ ಎಲ್ಲಾ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸಿದರೂ, ಆ ಮಂತ್ರಪುಷ್ಪಾಂಜಲಿಯಲ್ಲಿನ ಮಾಧುರ್ಯ, ಕೋಮಲತೆ ಮತ್ತು ಸಹಜತೆ ಹಾಗೆಯೇ ಜೀವಂತವಾಗಿರುತ್ತಿತ್ತು. ಏಕೆಂದರೆ, ಆ ಮಂತ್ರೋಚ್ಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಶ್ರೇಷ್ಠತೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಹಂಬಲವಿರಲಿಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ಭಕ್ತಿ ರಸದಿಂದ ತುಂಬಿದ ಪ್ರಫುಲ್ಲಿತ ಅಂತಃಕರಣವಿರುತ್ತಿತ್ತು.
ನಂತರ, ನನ್ನ ಐದನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ, ನನ್ನ ಅಜ್ಜಿಯ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ ಪಂಡಿತರ ಮನೆಯ ಗಣಪತಿ ಮುಂದೆ, ಅವರಿಬ್ಬರೂ ನನಗೆ ಮಂತ್ರಪುಷ್ಪಾಂಜಲಿಯ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ವಿಧಾನವನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಕಲಿಸಿದರು. ಆಗ ನನ್ನ ಅಮ್ಮನ ಮೂವರು ಚಿಕ್ಕಮ್ಮಂದಿರು, ಅಜ್ಜಿ ಮತ್ತು ಅಮ್ಮ ಹೀಗೆ ಐವರು ಸೇರಿ ನನಗೆ ಆರತಿ ಮಾಡಿ, ಸಾಕಷ್ಟು ಮೋದಕಗಳನ್ನು ತಿನ್ನಿಸಿದರು. ಆ ಸಮಯದವರೆಗೆ ನಾನು ನನ್ನ ಅಜ್ಜಿಯ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಏಕೈಕ ಮೊಮ್ಮಗನಾಗಿದ್ದೆ, ಹಾಗಾಗಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪಾಧ್ಯೆ ಮತ್ತು ಪಂಡಿತ್ ಮನೆತನಗಳಿಗೂ ನಾನು ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರೀತಿಯವನಾಗಿದ್ದೆ. ಅದೇ ದಿನ ಅಜ್ಜಿ, ಪಾಧ್ಯೆ ಮನೆತನದ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಪ್ರಕಾರ ಬಾಲಗಣೇಶನನ್ನು ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸುವ ವಿಧಾನವನ್ನು ನನಗೆ ವಿವರಿಸಿದರು. ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಇಂದಿಗೂ ನಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿಯಂದು ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸುವ ಮೂರ್ತಿ ಬಾಲಗಣೇಶನದೇ ಆಗಿರುತ್ತದೆ.
ಒಂದು ಬಾರಿ ನಾನು ಅಜ್ಜಿಯನ್ನು ಕೇಳಿದೆ, ‘ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಬಾಲಗಣೇಶನನ್ನೇ ಯಾಕೆ ಅಜ್ಜಿ?’ ಅಜ್ಜಿ ನನ್ನ ಕೆನ್ನೆಯನ್ನು ಸವರಿಕೊಂಡು ಉತ್ತರಿಸಿದರು, “ಅರೇ ಬಾಪುರಾಯ, ಒಂದು ಮಗು ಮನೆಗೆ ಬಂದಾಗ ನಾವು ಅದನ್ನು ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ನೋಡಿಕೊಂಡರೆ, ಆ ಮಗುವಿನ ಹಿಂದೆಯೇ ಅದರ ತಂದೆ-ತಾಯಿ ಕೂಡ ಬಂದು ಸಂತೋಷಪಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ಬಾಲಗಣೇಶನನ್ನು ಭಕ್ತರು ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಪಾರ್ವತಿ ಮಾತೆ ಮತ್ತು ಪರಮಶಿವನ ಸ್ವಾಗತ ಮತ್ತು ಪೂಜೆ ಸಹ ತನ್ನಿಂದ ತಾನೇ ಆಗುತ್ತದೆ. ಮತ್ತೊಂದು ವಿಷಯ, ಅಪರಿಚಿತ ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನುಷ್ಯ ಕೂಡ ಮುದ್ದಾದ ಚಿಕ್ಕ ಮಗುವಿನೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸುವಾಗ ಅವರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ತಾನಾಗಿಯೇ ಒಂದು ನಿಷ್ಕಾಮ ಪ್ರೇಮ ಪ್ರಕಟವಾಗುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾದರೆ, ಈ ಅತ್ಯಂತ ಸುಂದರವಾದ ಮಂಗಳಮೂರ್ತಿಯ ಬಾಲರೂಪದ ಸಹವಾಸದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ, ಪ್ರೇಮ ಹಾಗೂ ನಿಷ್ಕಾಮ ಮತ್ತು ಪವಿತ್ರ ಪ್ರೇಮ ಇರುವುದಲ್ಲವೆ?”
ಅಜ್ಜಿಯ ಈ ಭಾವನೆಗಳು ಅತ್ಯಂತ ಶುದ್ಧ ಮತ್ತು ಪವಿತ್ರ ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ತುಂಬಿದ ಅಂತಃಕರಣದ ಸಹಜ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳಾಗಿದ್ದವು. ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಅಕ್ಷರಶಃ ಕೋಟ್ಯಂತರ ಜನರು ಗಣಪತಿಯನ್ನು ಮನೆಗೆ ತರುತ್ತೇವೆ, ಕೆಲವರು ಒಂದೂವರೆ ದಿನ, ಇನ್ನು ಕೆಲವರು ಹತ್ತು ದಿನ. ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಗಣೇಶ ಮೂರ್ತಿಗಳು ಇರಲಿ, ಆದರೆ ಈ ವಿಘ್ನಹರ್ತ ಗಣೇಶನೊಂದಿಗೆ ನಾವು ಇಂತಹ ಆತ್ಮೀಯ ಮತ್ತು ಆಪ್ತವಾದ ಮನೆತನದ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆಯೇ?
ಮನೆಗೆ ಬಂದ ಗಣಪತಿ ಕೇವಲ ಮನೆಯ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಮುರಿಯಬಾರದು, ಮುರಿದರೆ ವಿಘ್ನಗಳು ಬರುತ್ತವೆ ಎಂಬ ಭಾವನೆಯಿಂದ ಕೆಲವು ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ತರಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಹರಕೆ ತೀರಿಸಲು ತರಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇನ್ನು ಕೆಲವು ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಉತ್ಸವ ಮತ್ತು ಮೋಜು ಮಸ್ತಿಗಾಗಿ ತರಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಗಣಪತಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನೆಯಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಗಳು, ಮಂತ್ರಪುಷ್ಪಾಂಜಲಿ, ಆರತಿ, ಮಹಾನೈವೇದ್ಯ ಇರುತ್ತವೆ. ಜೊತೆಗೆ ರೀತಿ-ರಿವಾಜುಗಳು ಮತ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಪಾಲಿಸುವ ಭೀತಿಯಿಂದ ಕೂಡಿದ ಪ್ರಯತ್ನವೂ ಇರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಈ ಎಲ್ಲ ಗೊಂದಲದಲ್ಲಿ ಕಳೆದುಹೋಗುವುದು ಈ ಆರಾಧನೆಯ ಮೂಲ ಸಾರ ಅಂದರೆ ಪ್ರೀತಿಭರಿತ ಭಕ್ತಿಭಾವ.
ಮಂಗಲಮೂರ್ತಿ ಮೋರ್ಯಾ ಮತ್ತು ಸುಖಕರ್ತಾ ದುಃಖಹರ್ತಾ, ಈ ಶ್ರೀ ಗಣಪತಿಯ ಬಿರುದುಗಳು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ತಿಳಿದಿವೆ. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ, ಈ ‘ಸುಖಕರ್ತಾ ದುಃಖಹರ್ತಾ’ ಎಂಬ ಬಿರುದಿನಿಂದಲೇ ನಾವು ಗಣಪತಿಯನ್ನು ಮನೆಗೆ ತರಲು ಸಿದ್ಧರಾಗುತ್ತೇವೆ. ಆದರೆ ‘ಮಂಗಲಮೂರ್ತಿ’ ಎಂಬ ಬಿರುದಿನ ಬಗ್ಗೆ ಏನು? ಆ ಸಿದ್ಧಿ ವಿನಾಯಕ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಮಂಗಳಕರವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ, ಅವನನ್ನು ಮನೆಗೆ ತಂದ ನಂತರ ನಾವು ಅವನನ್ನು ಎಷ್ಟು ಮಂಗಳಕರ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಇಡುತ್ತೇವೆ? ಇದೇ ಮುಖ್ಯ ಪ್ರಶ್ನೆ.
ಕೇವಲ ದೂರ್ವೆಗಳ ದೊಡ್ಡ ಹಾರವನ್ನು ಹಾಕಿ, ಇಪ್ಪತ್ತೊಂದು ಮೋದಕಗಳನ್ನು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಮತ್ತು ಸಂಜೆ ಅವನ ಮುಂದೆ ಇಟ್ಟು, ಕೆಂಪು ಹೂವುಗಳನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಿ ಮತ್ತು ಆರತಿಗಳಿಗೆ ತಾಳಗಳನ್ನು ಕುಟ್ಟಿ, ನಾವು ನಮ್ಮ ಕೈಲಾದಷ್ಟು ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಮಂಗಳವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತೇವೆಯೇ? ಉತ್ತರ ಬಹುತೇಕ ಬಾರಿ ‘ಇಲ್ಲ’ ಎಂದೇ ಸಿಗುತ್ತದೆ.
ಹಾಗಾದರೆ, ಆ ಮಂಗಳಮೂರ್ತಿಗೆ ನಮ್ಮಿಂದ ನಿರೀಕ್ಷಿತವಾಗಿರುವ ‘ಮಾಂಗಲ್ಯ’ವನ್ನು ನಾವು ಹೇಗೆ ಅರ್ಪಿಸಬಹುದು? ಉತ್ತರ ತುಂಬಾ ಸರಳ ಮತ್ತು ಸುಲಭ. ಆ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸುವಾಗ, ಒಂದು ವರ್ಷದ ನಂತರ ನಮ್ಮ ಆಪ್ತರು ಮನೆಗೆ ಮರಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬ ಭಾವನೆಯನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಿ; ಇಪ್ಪತ್ತೊಂದು ಮೋದಕಗಳೊಂದಿಗೆ ನೈವೇದ್ಯದಿಂದ ತುಂಬಿದ ತಟ್ಟೆಯನ್ನು ಅವನ ಮುಂದೆ ಇಟ್ಟು, ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಆಗ್ರಹಪಡಿಸಿ; ಬಂದ ಅತಿಥಿಗಳ ಆತಿಥ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಆ ಗಣೇಶನ ಆರಾಧನೆಯ ಕಡೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಗಮನ ಕೊಡಿ; ಆರತಿ ಹೇಳುವಾಗ ಯಾರೊಂದಿಗೂ ಸ್ಪರ್ಧೆ ಮಾಡಬೇಡಿ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ, ಈ ಮಹಾವಿನಾಯಕ ತನ್ನ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಮರಳಲು ಹೊರಟಾಗ, ಹೃದಯ ತುಂಬಿ ಬರಲಿ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಯ ವಿಶ್ವಾಸಪೂರ್ವಕ ವಿನಂತಿಯಾಗಲಿ, ‘ಮಂಗಲಮೂರ್ತಿ ಮೋರ್ಯಾ, ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ ಬೇಗ ಬನ್ನಿ.’
ಸಂಪಾದಕೀಯದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಸದ್ಗುರು ಶ್ರೀ ಅನಿರುದ್ಧ ಬಾಪು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ -
‘ನನ್ನ ಶ್ರದ್ಧಾಳು ಸ್ನೇಹಿತರೇ, ‘ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ ಬೇಗ ಬನ್ನಿ’ ಈ ವಾಕ್ಯದ ಅರ್ಥವನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ. ಬರುವ ದಿನಾಂಕ ಈಗಾಗಲೇ ನಿಗದಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಹಾಗಾದರೆ ಕೇವಲ ಬಾಯಿಂದ ‘ಬೇಗ ಬನ್ನಿ’ ಎಂದು ಹೇಳುವುದರ ಹಿಂದೆ ಯಾವ ಅರ್ಥವಿರಬಹುದು? ಇದರಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ಅರ್ಥವಿದೆ, ಅದು ಮುಂದಿನ ವರ್ಷದವರೆಗೆ ಕಾಯಬೇಡಿ, ದೇವ ಮೋರ್ಯಾ, ನೀವು ಪ್ರತಿದಿನವೂ ಬರುತ್ತಿರಿ ಮತ್ತು ಅದು ಆದಷ್ಟು ಬೇಗ ನಡೆಯಲಿ.’
