ರಾಮರಕ್ಷಾ ಧ್ಯಾನಮಂತ್ರ - “ಪೀತಂ ವಾಸೋ ವಸಾನಂ” ಎಂಬುದರ ಅರ್ಥ
ಸದ್ಗುರು ಶ್ರೀ ಅನಿರುದ್ಧ ಬಾಪು ರಾಮರಕ್ಷಾ ಸ್ತೋತ್ರಮಂತ್ರ ಮಾಲಿಕೆಯ ೮ನೇ ಪ್ರವಚನದಲ್ಲಿ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ರಾಮರಕ್ಷೆಯ ಧ್ಯಾನಮಂತ್ರದಲ್ಲಿ “ಪೀತಂ ವಾಸೋ ವಸಾನಂ” ಅಂದರೆ ಹಳದಿ ವಸ್ತ್ರವನ್ನು ಧರಿಸಿರುವ ರಾಮನ ವರ್ಣನೆಯಿದೆ. ಹಳದಿ ಬಣ್ಣವು ರಾಮನ, ಅಂದರೆ ಮಹಾವಿಷ್ಣುವಿನ ಆ ಸದ್ಗುರುತತ್ವದ ಗುಣಧರ್ಮಗಳೊಂದಿಗೆ ಮುರಿಯಲಾಗದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಸೆದುಕೊಂಡಿದೆ.
ಬಾಪು ಸಂತ ಜನಾಬಾಯಿಯವರ ಒಂದು ಅಭಂಗದಲ್ಲಿನ ’ನಾಚತಾ ನಾಚತಾ ಹರೀಚಾ ಪಿತಾಂಬರ ಸುಟಲಾ, ಸಾವರ ಸಾವರ ದೇವಾ ಐಸೇ ಕಬೀರ ಬೋಲಲಾ’ (ಕುಣಿಯುತ್ತಾ ಕುಣಿಯುತ್ತಾ ಹರಿಯ ಪಿತಾಂಬರ ಜಾರಿತು, ಸಂಭಾಳಿಸು ಸಂಭಾಳಿಸು ದೇವರೇ ಎಂದು ಕಬೀರ ಹೇಳಿದರು) ಎಂಬ ಸಾಲಿನ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅರ್ಥವನ್ನು ಹೇಳುವಾಗ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ, ಪಾಂಡುರಂಗನ ಪಿತಾಂಬರ ಜಾರುತ್ತದೆ ಅಂದರೆ ಯಾವಾಗ ಭಕ್ತ ನಾಮದಲ್ಲಿ, ಭಜನೆಯಲ್ಲಿ, ನೃತ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತಲ್ಲೀನನಾಗುತ್ತಾನೋ, ಆಗ ದೇವರ ಸಗುಣ ರೂಪ ಅಂದರೆ ಅವನ ಹೊರಗಿನ ಆವರಣ ದೂರವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವನ ನಿಜವಾದ ಮೂಲ ಸ್ವರೂಪ ಕಾಣತೊಡಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಭಕ್ತನಿಗೆ ಅದನ್ನು ತಡೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಸಂತ ಕಬೀರರು “ದೇವಾ, ಸಾವರ್ (ಸಂಭಾಳಿಸಿಕೋ)!” ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಸಗುಣ-ಸಾಕಾರ ಮತ್ತು ನಿರ್ಗುಣ-ನಿರಾಕಾರ ಭಾವ
ಸಗುಣ-ಸಾಕಾರ ಮತ್ತು ನಿರ್ಗುಣ-ನಿರಾಕಾರ ಈ ಎರಡೂ ರೂಪಗಳು ಸಮಾನವಾಗಿ ಶ್ರೇಷ್ಠವಾಗಿವೆ, ಆದರೆ ಇವುಗಳ ನಡುವೆ ಒಂದು ಪ್ರಾಂತ್ಯವಿದೆ — ಸಗುಣ ನಿರಾಕಾರ. ಹೇಗೆ ಗಾಳಿ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲವೋ ಆದರೆ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತದೆಯೋ, ಹಾಗೆಯೇ ಈ ಸಗುಣ ನಿರಾಕಾರ ಪ್ರಾಂತ್ಯ. ಈ ಸಗುಣ ನಿರಾಕಾರ ಪ್ರಾಂತ್ಯ ಅಂದರೆ “ಪೀತ ವಸ್ತ್ರ (ಹಳದಿ ವಸ್ತ್ರ)”, ಆದ್ದರಿಂದ ರಾಮನ ಹಳದಿ ವಸ್ತ್ರ ಅಂದರೆ ಕೇವಲ ಬಟ್ಟೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ದೇವರ ಮೂಲ ಸ್ವರೂಪ ಮತ್ತು ಅವನ ಸಗುಣ ರೂಪದ ನಡುವಿನ ಆಚ್ಛಾದನೆ (ಹೊದಿಕೆ) ಆಗಿದೆ.
ಭಕ್ತಿಯಲ್ಲಿನ ತಲ್ಲೀನತೆ - ಅಜ್ಞಾನದ ಪರದೆಗಳನ್ನು ದೂರ ಮಾಡುವ ಕ್ಷಣ
ಈ ಮೂಲ ಪರಮಾತ್ಮ ಸಗುಣ ಸಾಕಾರನಾಗಿ ಬಂದಿರುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಆದರೂ ಅವನ ಮೂಲ ರೂಪವನ್ನು ನೋಡುವ ಇಚ್ಛೆ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಇದ್ದೇ ಇರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಅಷ್ಟಭಾವಗಳಿಂದ, ಭಕ್ತನ ಶರೀರ, ಮನಸ್ಸು, ಬುದ್ಧಿ, ಪಂಚಪ್ರಾಣ, ಆತ್ಮ ಎಲ್ಲವೂ ಕೇವಲ ಈ ಭಗವಂತನ ನಾಮಸ್ಮರಣೆಯಲ್ಲಿ, ಗಜರದಲ್ಲಿ ಯಾವಾಗ ತಲ್ಲೀನವಾಗುತ್ತದೆಯೋ, ಅದೇ ಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತನಿಗೆ ಪರಮಾತ್ಮನ ಒಂದೊಂದೇ ಸ್ವರೂಪ ಕಾಣತೊಡಗುತ್ತದೆ. ಭಕ್ತ ಭಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಪ್ರಜ್ಞೆ ಮರೆಯುವುದಿಲ್ಲವೋ, ತಲ್ಲೀನನಾಗುವುದಿಲ್ಲವೋ ಅಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಅಜ್ಞಾನದ ಪರದೆಗಳು ದೂರವಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.
ಸದ್ಗುರು ಶ್ರೀ ಅನಿರುದ್ಧರು ಮುಂದೆ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಭಗವಂತನ ಮೂರ್ತಿಪೂಜೆ ಅಂದರೆ ಕೇವಲ ಹೂವು ಏರಿಸುವುದು, ನೀರು ಅರ್ಪಿಸುವುದು ಇಷ್ಟಕ್ಕೇ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ನಿಜವಾದ ಪೂಜೆ ಯಾವಾಗ ಆ ಭಗವಂತನವರೆಗೆ ತಲುಪುತ್ತದೆ ಅಂದರೆ, ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಯಾವಾಗ ಈ ಭಾವನೆ ಬರುತ್ತದೆಯೋ, ಇದು ಕೇವಲ ಮೂರ್ತಿಯಲ್ಲ ಬದಲಾಗಿ ನನ್ನ ಭಗವಂತನೇ ಆಗಿದ್ದಾನೆ. ಈ ಭಾವ ಅಂದರೆ ಸಗುಣ-ನಿರಾಕಾರ ಭಾವ, ಮತ್ತು ಈ ಸಗುಣ ನಿರಾಕಾರತೆ ಅಂದರೆ ‘ಪೀತವಸ್ತ್ರ’. ಯಾವಾಗ ಈ ಭಾವ ದೃಢವಾಗುತ್ತದೆಯೋ ಆಗ ಭಕ್ತ ಮೈಮರೆಯುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಪರಮಾತ್ಮನ ಒಂದೊಂದೇ ಸಗುಣ ಸ್ವರೂಪ ನನ್ನೆದುರು ತಾನಾಗಿಯೇ ಪ್ರಕಟವಾಗತೊಡಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರಾಚೆಗೆ ಹೋಗಿ ನನಗೆ ಅವನ ನಿರ್ಗುಣ ನಿರಾಕಾರ ಸ್ವರೂಪದ ಅನುಭವವೂ ಆಗುತ್ತದೆ. ವೇದಗಳು ಹೇಳುತ್ತವೆ – “ನೇತಿ ನೇತಿ” – ಅಂದರೆ ಇದಲ್ಲ, ಅದೂ ಅಲ್ಲ; ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತಾ ಹೇಳುತ್ತಾ ನಮಗೆ ನಿಜವಾದ ಅನುಭವ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಹೇಗೆ ಒಬ್ಬ ಮನುಷ್ಯನ ಬಗ್ಗೆ ಇವನು ಕೆಟ್ಟವನಲ್ಲ ಎಂದು ಅರ್ಥವಾದರೆ, ಆಗ ತಾನಾಗಿಯೇ ತಿಳಿಯುತ್ತದೆ ಇವನು ಒಳ್ಳೆಯವನೇ ಎಂದು.
ಅದೇ ರೀತಿ ಪರಮೇಶ್ವರನ ಬಗ್ಗೆ ಸಗುಣ-ನಿರಾಕಾರ ಭಾವ ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಉತ್ಪನ್ನವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರವಾಗುತ್ತದೆ, ನಮ್ಮ ಪ್ರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಥಿರವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಮಗೆ ತಿಳಿಯುತ್ತದೆ, ಇದು ಮೂರ್ತಿಯಲ್ಲ, ಇದು ಪರಮಾತ್ಮನೇ ಆಗಿದ್ದಾನೆ, ಇವನು ನನ್ನ ದೇವರೇ, ಇವನು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಮಾಡಬಲ್ಲ. ಇವನು ನನ್ನ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮಾತನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದಾನೆ, ನೋಡುತ್ತಿದ್ದಾನೆ, ಇವನಿಗೆ ಎಲ್ಲವೂ ತಿಳಿಯುತ್ತಿದೆ, ಈ ಭಾವ ನನ್ನದು ಎಷ್ಟು ಗಟ್ಟಿಯಾಗುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತದೆಯೋ, ನೂರಕ್ಕೆ ನೂರೆಂಟು ಶೇಕಡಾವಾರು ಆಗುತ್ತದೆಯೋ, ಆ ಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಪಿತಾಂಬರ ಜಾರುತ್ತದೆ.
ಭಕ್ತ ಮತ್ತು ಭಗವಂತನ ನಡುವಿನ ‘ಅಂತರಪಟ’ ಅಂದರೆ ಪೀತವಸ್ತ್ರ
ಪೀತವಸ್ತ್ರ ಅಂದರೆ ಭಕ್ತ ಮತ್ತು ಭಗವಂತನ ನಡುವಿನ ಅಂತರಪಟ. ಮದುವೆಯಾಗುವವರೆಗೆ ಪತಿ-ಪತ್ನಿಯರ ನಡುವೆ ಒಂದು ಅಂತರ ಇರಬೇಕು ಎಂದು ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಸ್ತ್ರವನ್ನು ಹಿಡಿಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅದಕ್ಕೆ ಅಂತರಪಟ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಲಗ್ನದಲ್ಲಿನ ಅಂತರಪಟ ಹೇಗೆ ’ಶುಭಮಂಗಲ ಸಾವಧಾನ’ ಎಂದು ಹೇಳಿದ ನಂತರ ದೂರವಾಗುತ್ತದೆಯೋ, ಹಾಗೆಯೇ ಭಕ್ತ ಮತ್ತು ಭಗವಂತನ ನಡುವಿನ ಅಂತರ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಧ್ಯಾನದಿಂದ ದೂರವಾಗುತ್ತದೆ. ಪರಮೇಶ್ವರ ಮತ್ತು ನಾನು ಇವರ ನಡುವೆ ನಾನು ಪರಮೇಶ್ವರನಿಂದ ಎಷ್ಟು ದೂರವಿದ್ದೇನೆಯೋ ಆ ಅಂತರ ಅಂದರೆ ಮಾಯೆ ಮತ್ತು ಎಷ್ಟು ನಾನು ಪರಮೇಶ್ವರನ ಹತ್ತಿರವಿದ್ದೇನೆಯೋ, ಆ ಸಾಮೀಪ್ಯ ಅಂದರೆ ಶುದ್ಧವಿದ್ಯೆ. ನಮ್ಮಿಬ್ಬರ ನಡುವೆ ಇರುವ ಈ ಪರದೆ, ಈ ಅಂತರ ಏನಿದೆಯೋ ಅದನ್ನು ನಾವು ಅವನದೇ ಅಂದರೆ ಆ ರಾಮನದೇ ಧ್ಯಾನ ಮಾಡಿ, ಅವನ ಆ ಪೀತವಸ್ತ್ರದ ಧ್ಯಾನ ಮಾಡಿ ದೂರ ಮಾಡಬೇಕಿದೆ.
ಇದಾದ ನಂತರ ಬಾಪು ವಾರಕರಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಸಂತ ಜನಾಬಾಯಿಯವರ ಕಥೆಯ ಮೂಲಕ ಪಿತಾಂಬರದ ಹಿಂದಿನ ಭಾವವನ್ನು ವಿವರಿಸಿದರು. ಬುಧಕೌಶಿಕ ಋಷಿಗಳು ಈ ರಾಮರಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಈ ಪೀತವಸ್ತ್ರಧಾರಿಯಾದ ರಾಮನ ಧ್ಯಾನವನ್ನು ಸಗುಣ-ನಿರಾಕಾರ ಭಾವದಲ್ಲಿ ಮಾಡಬೇಕು. ನಮ್ಮ ಭಾವ, ನಮ್ಮ ಭಕ್ತಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಸಲ ಏನನ್ನಾದರೂ ಪಡೆಯಲು ಅಂದರೆ ಸಾಕಾರ ಮತ್ತು ಕಾಮ್ಯಭಕ್ತಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ—ಇಂಥದ್ದು ಸಿಕ್ಕರೆ ಭಕ್ತಿ, ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಬೇರೆ ದೇವರು. ಆದರೆ ಪರಮೇಶ್ವರ ಒಬ್ಬನೇ, ‘ಸಬ್ಕಾ ಮಾಲಿಕ್ ಏಕ್’. ಆದ್ದರಿಂದ ಭಕ್ತಿ ಫಲಾಪೇಕ್ಷೆಗಾಗಿ ಅಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಪರಮೇಶ್ವರನನ್ನು ಪ್ರಾಪ್ತಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಇರಬೇಕು. ದೇವರನ್ನು ನಾವು ಆಕಾರದಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿಸಬಾರದು; ಅವನು ‘ಕೇಶವ’ನಾಗಿದ್ದಾನೆ—ಅಂದರೆ ಆಕೃತಿಯಾಚೆಗಿನವನು. ಭಕ್ತಿ ನಿರಾಕಾರ ಭಾವದ ಕಡೆಗೆ ಕರೆದೊಯ್ಯುವಂತಿರಬೇಕು.
ಪೀತವರ್ಣ — ಪರಮೇಶ್ವರೀ ಶಕ್ತಿಯ ಉದಯದ ಬಣ್ಣ
ರಾಮ ಮತ್ತು ಕೃಷ್ಣ ಇವರಿಬ್ಬರೂ ಹಳದಿ ಪಿತಾಂಬರವನ್ನು ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಹಳದಿ ಬಣ್ಣ ಅಂದರೆ ಪರಮೇಶ್ವರೀ ಶಕ್ತಿಯ ಉದಯದ ಬಣ್ಣವಾಗಿದೆ. ಹೇಗೆ ಸೂರ್ಯ ಉದಯಿಸುವಾಗ ಬಂಗಾರದಂತಹ ಹಳದಿ ಬಣ್ಣ ಪ್ರಕಟವಾಗುತ್ತದೆಯೋ, ಹಾಗೆ ಈ ಪೀತವರ್ಣ ಅಂದರೆ ಪರಮೇಶ್ವರೀ ಶಕ್ತಿಯ ಪ್ರಕಟೀಕರಣ. ರಾಮ ಸೂರ್ಯವಂಶಿಯೇ, ಸಾಕ್ಷಾತ್ ಸೂರ್ಯನೇ ಆಗಿದ್ದಾನೆ. ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಕಾಣುವ ಈ ಸೂರ್ಯ ಅಂದರೆ ರಾಮನಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಇಂತಹ ಅನಂತ ಸೂರ್ಯರ ಸೂರ್ಯ ಯಾರಿದ್ದಾನೋ, ಯಾರು ಸವಿತೃ ಆಗಿದ್ದಾನೋ ಅವನು ರಾಮ. ರಾಮನ ಧ್ಯಾನ ಮಾಡುವಾಗ, ನನ್ನ ಕಣ್ಣೆದುರು ಅಥವಾ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಈ ಪೀತವಸ್ತ್ರ ಯಾವಾಗ ಕಾಣತೊಡಗುತ್ತದೆಯೋ, ಆಗ ನನ್ನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಇದೇ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮಾಡಬೇಕು, ‘ಪೀತವಸ್ತ್ರ ಅಂದರೆ ರಾಮನ ಉದಯ’. ನಾನು ‘ಪೀತಂ ವಾಸೋ ವಸಾನಂ’ ಎಂದು ಹೇಳುವಾಗ, ನನ್ನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ರಾಮನ ಉದಯವಾಗುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ರಾಮರಕ್ಷೆಯ ಧ್ಯಾನಮಂತ್ರದಲ್ಲಿ ‘ಪೀತಂ ವಾಸೋ ವಸಾನಂ’ ಎಂದು ಬಂದಿದೆ.
ಪರಮೇಶ್ವರ ಮತ್ತು ಪರಮೇಶ್ವರನ ಕೃಪೆ ಇವು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲ. ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ನನ್ನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ರಾಮನ ಉದಯವಾಯಿತು ಅಂದರೆ ಅವನ ಕೃಪೆ ಆಯಿತೆಂದೇ ಅರ್ಥ. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ನಾನು ‘ಸಗುಣ ನಿರಾಕಾರ’ ಭಾವದ ಪಿತಾಂಬರವನ್ನು ಧಾರಣೆ ಮಾಡಬೇಕು. ನಾನು ಆ ಪಿತಾಂಬರವನ್ನು ಯಾವ ಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಧಾರಣೆ ಮಾಡುತ್ತೇನೆಯೋ ಅದೇ ಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ನಾನು ಆ ರಾಮನ ಧ್ಯಾನವನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ನಾನು ರಾಮನ ಪಿತಾಂಬರ ಧರಿಸುವುದು ಅಂದರೆ ರಾಮನಿಗೆ ಭಕ್ತನ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವ ಭಾವವಿದೆಯೋ, ಅಂತಹ ಭಾವ ನನಗೂ ಪರಮೇಶ್ವರನ ಬಗ್ಗೆ ಇರುವುದೇ ಆಗಿದೆ.
ಪೀತವರ್ಣ — ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಮಾನವನ ನಿಜವಾದ ಕೈವಾರಿ (ರಕ್ಷಕ)
ಈ ಪೀತವರ್ಣ ನಮ್ಮ ಜೊತೆ ಎಂದಿಗೂ ಬಿಡುವುದಿಲ್ಲ. ಯಾವಾಗ ದೇಹದಿಂದ ಪ್ರಾಣ ಹೊರಟು ಹೋಗುತ್ತದೆಯೋ, ಆಗ ಪಂಚಪ್ರಾಣಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಆ ಮನುಷ್ಯನ ಅಂತರ್ಮನಸ್ಸು ಮತ್ತು ಲಿಂಗದೇಹವನ್ನು ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಈ ಲಿಂಗದೇಹದ ಬಣ್ಣವೂ ಹಳದಿಯೇ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಹೊಸ ಜನ್ಮದಲ್ಲೂ ಲಿಂಗದೇಹದ ಜೊತೆಗೆ ಇದೇ ಬಣ್ಣವಿರುತ್ತದೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಹಳದಿ ಪಿತಾಂಬರ ಅಂದರೆ ನಮ್ಮ ನಿಜವಾದ ರಕ್ಷಕ. ನನ್ನ ಲಿಂಗದೇಹವನ್ನು ಕೂಡ ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ದೇಹದ ಹೊರಗೆ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುವ, ಅಲ್ಲಿಂದ ಮರಳಿ ಹೊಸ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ನನ್ನನ್ನು ತರುವ ಈ ಪೀತವರ್ಣ, ಈ ಪರಮೇಶ್ವರನ ಮೈಮೇಲಿನ ವಸ್ತ್ರದ ಬಣ್ಣವಾಗಿರುವ ಈ ಹಳದಿ ಬಣ್ಣ, ಈ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪೃಥ್ವಿಗೆ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ಈ ಸೂರ್ಯನ ಉದಯದ ಬಣ್ಣವಾಗಿರುವ ಈ ಹಳದಿ ವರ್ಣ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ನನ್ನ ರಾಮನ ಧ್ಯಾನ ಮಾಡುವಾಗ ‘ಪೀತಂವಾಸೋವಸಾನಂ’ ಅಂದರೆ ಹಳದಿ ವಸ್ತ್ರ ಧರಿಸಿರುವ ರಾಮ ನನ್ನ ಕಣ್ಣೆದುರು ಬರಬೇಕು.